Herinnering aan iemand besonders

Op 16 November 1908 sien hy die eerste lig in Rotterdam, Nederland. Dis vandag presies  honderd-en-tien jaar gelede.

My pa was ‘n besondere mens. In baie opsigte geheimsinnig en nie vrygewig oor vertellings van homself en sy verlede nie. Sy vader was ‘n skeepsingenieur en was maande lank op see. Sy moeder moes meestal op haar eie regkom met die opvoeding van drie seuns en twee dogters. Sy een sussie sterf tragies op vierjarige ouderdom aan witseerkeel en dit het lewenslank ‘n letsel op hom gelaat.

Die Eerste Wêreldoorlog het vir groot swaarkry gesorg en hy onthou dae van geweldige honger en die slegte kos wat hulle te koop kon kry. Hy het vertel van die broodmes wat sy ma moes skoonvee, elke keer as sy deur ‘n pikswart kluitjierige brood moes sny. Dit het hom altyd bygebly en hy het gereeld vir ons gepreek om nie kos te mors nie. Een van sy sêgoed: “Dis sonde om weg te gooi”, maak vandag nog deel uit van ons familiewoordeskat.

Op skool was hy verveeld en sekere onderwysers het hom as dom bestempel.Tóg het hy later jare studeer en ‘n siviele ingenieur van beroep geword. Die jare dertig in Europa, was moeilik en werkloosheid was aan die orde van die dag. Dit het hom genoop, om vingeralleen ‘n veertien dae seereis aan te pak en in 1936 in Kaapstad aan wal te stap. Hy het sy verloofde en familie agter gelaat met die waarskynlikheid dat hy hulle nooit weer sou sien nie.

Hierdie tydperk is baie duister en ek weet nie veel daarvan nie. Later het hy in Pretoria beland waar hy my ma ontmoet het, waar hulle toevallig in dieselfde losieshuis gewoon het. Op 29 Junie 1946 is hulle getroud en drie kindertjies  is gebore in 1950, 1953 en 1955.

My eerste bewuswording van my pa, was die liedjies wat hy saans met bedtyd vir my gesing het…Nederlandse liedjies …”heb je wel gehoord van de zilvere vloot van Spanje”…”Piet Hein zijn naam was klein”…woorde wat vandag uit my onderbewussyn opslaan. Hy het ook sy eie storietjies opgemaak en ons saans daarmee aan die slaap vertel. Op ‘n stadium het ek vreeslik nagmerries gekry en hy het elke aand as ek verskrik huil, by my kom lê en my vasgehou totdat ek weer rustig raak.

Hy het ons geleer van kuns, musiek, ballet en opera en ons gereeld na uitvoerings geneem. Ek het nou nog sy ou plateversameling, wat ‘n paar waardevolle stukke insluit. Ongelukkig het ons nie meer ‘n grammofoon nie en daardie goed sal seker verlore gaan.

Gereelde uitstappies na Pretoriase Dieretuin, het by my ‘n kennis en liefde vir die natuur gekweek. Ironies genoeg het ons nooit ‘n wildtuin besoek nie. Ek weet nou nog nie wat die rede daarvoor was nie. Ek weet hy was kleurblind en het ook altyd verdwaal….miskien was dit ‘n rede…hy kon nie die diere sien nie!

Hy was verskriklik onhandig en ek onthou toe ons motor eenkeer ‘n pap wiel gehad het, hoe hierdie Nederlander gesukkel en geswets het! Ek het natuurlik met ‘n goeie dosis Nederlandse swetswoorde kennis gemaak en ek onthou hoe ek as tiener, my doodgeskaam het vir my pa se aksent.

Sy humorsin was heerlik en ons het ons soms slap gelag vir hom. By tye kon hy egter baie stil en teruggetrokke raak en het ek later jare besef hy was ‘n depressielyer. Tydens sy laaste jare was hy geweldig siek aan emfiseem vanweë jare se kettingrokery. Hy het wel opgehou, maar dit was te laat. Tydens sy siekbed het hy nooit gekla nie en nog een van sy humoristiese, dog half siniese uitdrukkings was:” Suffer in silence”. Hy het dit behoorlik uitgeleef en is rustig heen vier dae voor sy vier-en-tagtigste verjaarsdag. Sy laaste woorde terwyl die doodsweet hom afpêrel, was: “Heerlik, heerlik!”

Dit sal my altyd bybly, want my lewe saam met hom was altyd net heerlik, heerlik!

Hierdie foto van hom as jong man is waarskynlik vroeg in die dertigerjare geneem…

Troudag 1946…