Lewe in ‘n Waterwesekamp…Grootdraaidam

Ons was slegs agt maande op Jozini, toe word ons verplaas na Standerton, waar ‘n nuwe dam gebou sou word. Ons was baie hartseer, want vanaf Jozini se pragtige tropiese omgewing, skuif ons toe na ‘n plat kaal wêreld, waar jy sewe dae in die toekoms kon inkyk. Dit was egter ook ‘n opwindende tyd, want hier het ons beleef hoe ‘n hele skema van grondvlak af begin het.

Eerstens was daar nog geen huise nie en van die mense het tydelik in dorpshuise in Standerton, gewoon, terwyl die kamp opgerig is. Met ons geluk, beland ons toe vir twee maande in ‘n karavaan in Standerton se karavaanpark, op die oewer van die Vaalrivier. Ons meubels het in Jozini agtergebly en Vlekkie, ons hondjie het by my skoonouers ‘n nuwe tuiste gevind.

Die karavaanblyery was omtrent ‘n belewenis en dis hier waar ek tydelik en vir ‘n lang tyd, alle bande met kampeer, verbreek het. Ek het darem later bekeerd geraak en enige kampeerdery, hoe woes ookal, baasgeraak en geniet.

Eerstens was dit Septembermaand en verskriklik koud. Dink jou in hoe voel so ‘n blikkaravaan as dit afkoel in die nag…’n ysterkis op wiele! Soggens wanneer jy uit die bed klim, ys jou voetsole aan die vloer vas en die velle waai, as jy jou voete oplig.

Ons karavaan was heel goed ingerig en ons het ook ‘n tent aan die voorkant gehad, maar geen grondseil nie en ook geen stoele en ander kampkakkies nie…. net die karavaan, met die heel basiese dinge.

Ek in die mooi ingerigte karavaan.. Kyk die melkbottel met blommetjies regs op die foto.

Die kleedkamers was ‘n hele ent weg en ‘n trippie soontoe in die donker, was enige vrou se nagmerrie, veral as jy kniediep deur modder moes spartel. Op ‘n stadium het dit baie gereën en as jy gaan stort het, was dit nie eers nodig om af te droog nie, want jy het deurdrenk weer by die karavaan aangekom. ‘n Sessie in die badkamer, het jou gewond en geskend gelaat op plekke waar jy nie eers geweet het jy het plekke nie. Die muskiete was so groot soos mossies en het bloeddorstig afgeduik op enige oop kol, waar hulle ‘n suig kon inkry.

Manlief, Frans by die tafeltjie in die karavaan.

Ek was bitterlik eensaam en verveeld en het bedags ons wasgoedjies met die hand gaan was en opgehang op die kommunale waslyn…dit was die dae voor die goud uit jou tande gesteel is. Gelukkig het een van die jong ingenieurs ons bevriend en sy vrou het my soms kom haal om by haar op die dorp te kuier. Ons het later baie goeie vriende geword en ons het vandag nog kontak via FB.

Dit was ‘n miernes van bedrywigheid om die bou van die Grootdraaidam aan die gang te kry. Daar was omtrent vyf ingenieurs as ek reg onthou, wat elkeen verantwoordelik was vir ‘n sekere afdeling. Die doel van die dam was om water te verskaf aan Secunda, wat ‘n nuwe uitbreiding van Sasol was. Daardie jare is daar nog vooruit beplan en nie gewag tot die modder die fên slaan nie!

Na twee maande in die karavaan, was ons huis uiteindelik klaar en het ons ons karige besittinkies op Jozini gaan haal. Die huise is op ‘n oop vlakte buite Standerton gebou en dit was van voorafvervaardigde asbespanele. Die wind het gehuil oor daardie vlakte en geloei om die huishoeke en dit was woes, lelik en leeg. Maar ons was ‘n klomp jongmense wat ‘n missie gehad het en ons nie laat onderkry het nie.

Voorkant van ons huis…kyk hoe rof was dit.

Sykant met die dubbele garage wat ons met die bure agter gedeel het.

Ons het hard probeer om tuin te maak in die pikswart turfgrond. Iemand wat nie turfgrond ken nie, sal dit nie verstaan nie. As dit nat is en jy loop daardeur, is jy binne ‘n paar treë heelwat langer as jou gewone lengte. Dis klei wat plak en plak en daar waar ons gewoon het, was ‘n wandeling na die bure, ‘n hele avontuur. Dit was in die dae voor gumbootse en ons het sommer plastieksakke om ons voete geknoop. Dit het tot op ‘n punt gewerk, totdat jou voete so vassuig en die plastieksak afruk en in die modder agterbly.

Tuingereedskap was ook nie opgewasse teen klipharde droë turfgrond nie. Ons het ‘n hele paar vurke se tande gebreek en grawe se stele het sommer omgebuig. Net met ‘n pik kon mens iets vermag en ons kon darem ‘n grasperk aanlê, voordat ons na die volgende skema verhuis het.

Intussen het die dambouery aan die gang gekom en die eerste sooie is gespit. Die manne het hard en in skofte gewerk. Dinge was vier-en-twintig uur aan die gang. Daar is gegrawe, geboor, geskiet, keerwalle gegooi, beton gemeng…dit was ‘n absolute belewenis. Die masjienerie wat gebruik is, het mens se asem weggeslaan en net weer laat besef hoe vindingryk die mens is.

Die skietgate vir die plofstof, is klaar geboor en gelaai.

Doer trek die stof! Dit was ‘n suksesvolle skoot.

Net ‘n hoop klippe is oor.

Ons het sowat agt maande daar gewoon en wonderlike vriende gemaak, so tussen die werkery deur. Op ‘n stadium het ek ‘n aflospos by George Hofmeyer Meisieskool gehad. Dit is ‘n storie vir ‘n anderdag…ook iets heel buite my ervaringsveld. Al wat ek kan sê is dat dit ‘n spesiale skool was en dat my onskuld by tye getroef was.

Standerton het bitter koue winters en op een so ‘n koue dag met ‘n temperatuur van -7 grade, is ons vort na ons volgende avontuur. By ons was weer ‘n nuwe hond, Oubaas. Hy sou lang jare sy lewe met ons deel.

Oubaas, drie maande oud…my slimste hond wat ek ooit gehad het.

Ek het my oë uitgehuil toe ek in Standerton aangekom het en weer my oë uitgehuil toe ons die dag daar weg is. Dit wys net weer, mens kan op enige plek gelukkig wees. Dit hang af wat jy daarvan maak.